نقش هویت اخلاقی در پیش بینی سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

2 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

3 دانشیار، گروه آموزش و پرورش، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف تعیین نقش هویت اخلاقی در پیش بینی سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. روش انجام تحقیق توصیفی همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر زاهدان به تعداد 6865 نفر در سال تحصیلی 1400-1401 که براساس جدول مورگان تعداد 366 نفر دانش‌آموز به‌صورت طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه هویت اخلاقی آکویینو و رید(2002)، سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک(1984) و خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان(1999) بود. روایی پرسشنامه‌ها از نوع محتوایی و اعتبار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه هویت اخلاقی 79/0، سازگاری تحصیلی 81/0 و خودکارآمدی تحصیلی 80/ برآورد گردید. یافته های پژوهش نشان داد بین هویت اخلاقی با سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی دانش-آموزان رابطه معناداری وجود مثبت و معناداری وجود داشت. یافته‌های تحلیل رگرسیون نشان داد هویت اخلاقی توانست 6/67 درصد از تغییرات سازگاری تحصیلی و 4/70 درصد از تغییرات خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان را پیش‌بینی نمایند. همچنین مؤلفه‌های هویت اخلاقی قادر به پیش‌بینی سازگاری تحصیلی و خودکارآمدی دانش‌آموزان بودند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of moral identity in predicting academic adjustment and academic self-efficacy of students

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Moradi 1
  • Hossein Jenaabadi 2
  • Aboosaied Davarpanah 3
1 Master of Educational Psychology, University of sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
2 professor, Department of Psychology, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
3 Associate Professor, Department of Education, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran
چکیده [English]

This research was conducted with the aim of determining the role of moral identity in predicting academic adjustment and academic self-efficacy of students. The descriptive research method was correlation. The statistical population of this research includes all female secondary school students of the second period of Zahedan city in the number of 6865 students in the academic year 1400-1401, of which 366 students were randomly selected based on the Morgan table. The data collection tool was the moral identity questionnaire of Aquino and Reed (2002), academic adjustment by Baker and Seriak (1984) and academic self-efficacy by Jinks and Morgan (1999). The content validity and reliability of the questionnaires were estimated using Cronbach's alpha coefficient of 0.79, academic compatibility 0.81, and academic self-efficacy 0.79. The findings of the research showed that there was a positive and meaningful relationship between moral identity and academic adaptation and self-efficacy of students. The results of regression analysis showed that moral identity could predict 67.6% of changes in academic adjustment and 70.4% of changes in academic self-efficacy of students. Also, the components of moral identity were able to predict students' academic adjustment and self-efficacy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Moral identity
  • academic adjustment
  • academic self-efficacy

مراجع

اخوی ثمرین، زهرا، ابراهیمی، سودابه، شاکری، رسول، شکوهی­راد، مریم (1401). مدل­یابی معادلات ساختاری سازگاری تحصیلی بر مبنای خودکارآمدی تحصیلی با میانجی­گری خستگی هیجانی در دانش‌آموزان، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 19(45)، 13-1.
انجم شعاع، محمدرئوف، حسینچاری، مسعود، لطیفیان، مرتضی و خرمایی، فرهاد (1396). رابطه هوش عمومی و استدلال اخلاقی: نقش واسطه‌ای ابعاد هویت اخلاقی، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 14(27)، 86-63.
اینالو، مهدی، قمری، محمد (1400). پیش‌بینی سازگاری تحصیلی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای و اخلاق تحصیلی دانش‌آموزان، آموزش و ارزشیابی، 14(55)، 34-13.
بشرپور، سجاد، عینی، ساناز (1400). نقش میانجی تاب‌آوری تحصیلی در رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان با ناتوانی یادگیری، کودکان استثنایی، 21(1)، 64-53.
ترکاشوند، معصومه، کرامتی، هادی (1400). پیش‌بینی انواع قلدری بر اساس زیر مقیاس‌های گسست اخلاقی و هویت اخلاقی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران، 12(2)، 110-93.
تمنائی­فر، محمدرضا؛ رضایی، حسین؛ حدادی، ستاره (1398). پیش­بینی عملکرد تحصیلی بر اساس سازگاری و صفات شخصیت در دانشجویان. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 62(4)، 487-374.
جاودان، موسی، رییس سعدی، رییس حسن (1399). تأثیر نیازهای روان‌شناختی بر جهت‌گیری آینده تحصیلی و هویت تحصیلی دانش‌آموزان، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 17(38)، 46-25.
جعفری، زهرا، عبدی زرین، سهراب (1400). رابطه اشتیاق تحصیلی، هویت تحصیلی و پایستگی تحصیلی با سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 17(43)، 84-63.
زارع، معصومه، خرمائی، فرهاد، آربزی، محسن (1400). رابطه ساختاری منش‌های مثبت اخلاقی و سازگاری تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شیراز، آموزش و ارزشیابی، 14(55)، 55-35.
زارعی، لیلا، شیروانی شیری، علی (1400) در بررسی رابطه بین هویت اخلاقی و سبک‏ های شناختی با سازگاری فردی و اجتماعی در دانش ‏آموزان دختر مقطع متوسطه اول، 17(60)، 194-169.
سبزیان، سعیده، گراوند، هوشنگ (1401).  ارائه مدل علّی تأثیر ادراکات کیفیت کلاسی و عدالت آموزشی بر تقلّب تحصیلی با توجه به نقش میانجی‌گری خودکارآمدی تحصیلی، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 19(46)، 84-63.
شیخ الاسلامی، علی، برزگر بفروبی، کاظم و خداویردی، ترانه. (1392). نقش خودکارآمدی تحصیلی، خودنظم دهی فراشناختی و تفکر انتقادی در پیش‌بینی عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 7(23)، 122-111.
شیخ الاسلامی، علی، سلیمانی، اسماعیل و محرم‌زاده، هنگامه. (1397). اثربخشی آموزش حل مسئله‌ی اجتماعی بر سازگاری و خودکارآمدی دانش‌آموزان زورگو. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 13(47)، 73-49.
شیخ الاسلامی، علی و سیداسماعیلی قمی، نسترن. (1400). اثربخشی آموزش ایمن‌سازی در برابر استرس بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان پس دچار استرس تحصیلی. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 9(17)، 161-149.
فاتحی، امیرعباس، یوسفی، فریده، ملکی­زاده، علی‌اصغر (1399). نقش واسطه‌ای هویت اخلاقی در رابطه بین الگوهای ارتباطی خانواده و شادکامی، روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 16(64)، 364-351.
فتاحی، امید، جدیدی، هوشنگ، احمدیان، حمزه، مرادی، امید (1400). اثربخشی بسته آموزشی تاب‌آوری تحصیلی، دلبستگی به مدرسه، خودپنداره تحصیلی و درگیری تحصیلی بر سازگاری تحصیلی، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 18(43)، 84-63.
فرید، ابوالفضل، اشرف زاده، توحید (1400). تبیین علّی سرزندگی تحصیلی بر اساس تعامل معلّم- دانش‌آموز، خودکارآمدی و امید تحصیلی، اندیشه‌های نوین تربیتی، 17(2)، 227-203.
کرانی، زهرا (1400). تحلیل رابطه احساس خودکارآمدی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 14(1)، 34-23.
محمودی، اعظم (1400). نقش استادان در افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجو معلمان رشته عربی، پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب، 3(4)، 24-9.
مظلومیان، سعید، خزایی، سمیه (1400) و مدل علی جوّ روانی- اجتماعی کلاس و احساس دلزدگی تحصیلی با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 18(42)، 212-178.
References
Alghamdia, A., Karpinski, A. C., Lepp, A. & Barkley, J. (2020). Online and face-toface classroom multitasking and academic performance: Moderated mediation with self-efficacy for self-regulated learning and gender. Computers in Human Behavior, 102, 214-222.
Aquino, K., & Reed, I. I. (2002). The self-importance of moral identity. Journal of Personality and Social Psychology, 83(6), 1423-1440.
Aslan, M. and Kosir, S. (2021). Survey data showing the influences of school attachment among secondary school students in Albania. Data in Brief, Volume 35, April 2021, 106949. doi.org/10.1016/j.dib.2021.106949.
Chorba, K. Was, C., & Isaacson, R. M (2012) “Individual differences in academic identity, self-handicapping, and anxiety in undergraduate college students, IndividualDifferences Research, 10(2), 60-68.
Friesen, H. H. (2019). The role of mentoring on hispanic graduate students’ sense of belonging and academic self-efficacy. Journal of Hispanic Higher Education, 1- 13.
Grøtan, K., Sund, E. R., Bjerkeset, O. (2019). Mental Health, Academic Self-Efficacy and Study Progress Among College Students. Frontiers in Psychology, 10, 1-11
Hogg, M. A. (2016). Social identity theory. In S. McKeown, R. Haji, & N. Ferguson (Eds.), Peace psychology book series. Understanding peace and conflict through social identity theory: Contemporary global perspectives (p. 3- 17). Springer International Publishing.
Liran, B.H., Millar, P. (2019). The role of psychological capital in academic adjustment among university student. Journal of Happiness studies, 8, 1-15.
Pekrun, R. (2018). Control-value theory: A social-cognitive approach to achievement emotions. In G. A. D. Liem, & D. M. McInerney (Eds). Big theories revisited 2: A volume of research on sociocultural inflences on motivation and learning (pp. 162–190). Charlotte, NC, USA: Information Age Publishing.
Shen, C. X. (2018). Does school-related internet information seeking improve academic self-efficacy? The moderating role of internet information seeking styles. Computers in Human Behavior, 86, 91-98.
Skaalvik, C. (2020). School principal self-efficacy for instructional leadership: relations with engagement, emotional exhaustion and motivation to quit. Social Psychology of Education, 23(2), 479-498.
Soenens, B., Berzonsky, M.D., Vansteenkiste, M., Beyers, W. & Goossens, L. (2015). Identity styles and causality orientations: In search of the motivational underpinnings of the identity exploration process. European Journal of Personality, 19(1), 427- 442.
Van Rooij, E. C., Jansen, E. P., & van de Grift, W. J. (2018). Correction to: First-year university students’ academic success: the importance of academic adjustment. European Journal of Psychology of Education, 1-10.
Was, C.A., & Isaacson, R.M. (2009). The development of a measure of academic identity status. Journal of Research in Education, 18, 94-105.
Wu, J., & Liu, S. (2019). A comparative study of educational placement and school adjustment of children with cochlear implants between China and Czech Republic. Children and Youth Services Review, 103, 107-115.
مطالعات روانشناسی تربیتی
دوره 20، شماره 50
شهریور 1402
صفحه 165-151

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار