فرا تحلیل مطالعات هوش اخلاقی

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی ،ایران ،همدان.

2 دانشجوی دکترای روانشناسی تربیتی،دانشگاه بوعلی همدان

3 دکترای روانشناسی عمومی، دانشگاه بوعلی همدان،آموزش و پرورش کردستان،منطقه موچش

چکیده

هوش اخلاقی با انجام درست کار و رعایت اصول اخلاقی پیوند دارد. پژوهش های متعدد ارتباط بین هوش اخلاقی را مورد بررسی قرار داده اند. با توجه به اینکه هوش اخلاقی عبارت است از توانایی تشخیص درست از غلط، انتخاب درست و در نهایت رفتار مبتنی بر اخلاق است. لذاهدف پژوهش حاضر فرا تحلیل مطالعات هوش اخلاقی بر اساس تحقیقات انجام شده در سال های 88 تا 94 و بررسی میزان تاثیر هوش اخلاقی با روش فرا تحلیل  می باشد. با بررسی پیشینه از میان تمام پژوهش های مرتبط با هوش اخلاقی که در نشریات علمی پژوهشی چاپ شده اند، تعداد 9 پژوهش  را که از لحاظ روش شناختی مورد پذیرش بود انتخاب و فرا تحلیل روی پژوهش ها انجام گرفت. ابزار پژوهش عبارت از چک لیست فرا تحلیل بود و از روش اندازه اثر کوهن برای دستیابی به مقدار ارتباط کلی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مقدار اندازه اثر کلی این 9 مطالعه تحت مدل ثابت برابر با   326/0 به دست آمد که با تبدیل متوسط d  به مقدار Z در یک منحنی توزیع نرمال مطابق ملاک کوهن مقدار بالایی است.  همچنین در پژوهش های انجام گرفته هوش اخلاقی با قانون مداری، مهارت های ارتباطی، رهبری تیمی، اعتماد آفرینی، مسئولیت پذیری، بهزیستی روانشناختی، نوع دوستی، خود شکوفایی و رضایت از زندگی ارتباط معنی دار داشته است و بیشترین همبستگی هوش اخلاقی مربوط به بهزیستی روانشناختی (46/0)، مهارت های ارتباطی (47/0) و مسئولیت پذیری (51/0) بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Meta-analysis of moral intelligence studies

نویسندگان [English]

  • Abolghasem Yaghoobi 1
  • fatane fathi 2
  • srwa mohmadzadeh 3
2 Ph.D. student of psychology
3 PhD in General Psychology, University of Bu-Ali Hamedan
چکیده [English]

Moral intelligence is linked with work and ethics. Multiple research have examined the relationship between moral intelligence. Given that moral intelligence is the ability to distinguish right from wrong, the right choice and ultimately behavior based on ethics. The aim of this study Meta-analysis of moral intelligence based on research conducted in the 88 to 94 and examine the effect of moral intelligencestudies is a meta-analysis. Through reviewing of all relevant research on moral intelligence Which have been published in scientific journals, 9 of which were methodology accepted by the chosen   And meta-analysis was conducted on research.  research tool for the study  was a meta-analysis Check list And the method of Cohen's effect size was used to achieve the overall relationship. The results showed that the overall effect size 9 study under constant model 0.326 was obtained with The average conversion value d to the Z in a normal distribution curve in accordance with the criteria Cohen is a high value. Also, moral intelligence with law-order, communication skills, team leadership, trust, accountability, psychological well-being, friendship, self-esteem and life satisfaction have been significantly correlated with moral intelligence. The highest correlation was found between moral intelligence and well-being Psychological (0.46), communication skills (0.47) and accountability (0.51).

1-اسکندری، غلامرضا، اسکندری، مریم، بیک زاده، جعفر و کردبچه، شیما (1391). تاثیر هوش اخلاقی مدیران بر مهارت های ارتباطی آنان در سازمان تامین اجتماعی. نشریه مدیریت و بهره وری. 6(21)، 128-105.
2-اسماعیلی طرزی، زهرا، بهشتی فر، ملیکه و اسماعیلی طرزی، حمیده (1391).رابطه هوش اخلاقی با میزان اعتماد آفرینی مدیران ، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 8(1)، 15-2.
3-امامی، زهرا، مولوی، حسین و کلانتری، مهرداد (1393) تحلیل مسیر اثر هوش معنوی و هوش اخلاقی بر خودشکوفایی و رضایت از زندگی در سالمندان شهر اصفهان، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، 15(2)، 13-4.
4-آراسته، حمیدرضا (1392). رعایت اخلاق در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی: گزینه ای برای بهبود رفتار، فصلنامه نشاء علم، 1(2)، 40-31.
5-بوربا، میکله "پرورش هوش اخلاقی" (1391). ترجمه فیروزه کاوسی، تهران: نشر رشد.
6-بهشتی فر، منا و اسماعیلی، آرین (1390).بررسی وضعیت هوش اخلاقی و مولفه های آن در میان مدیران ارشد سازمان های دولتی شهر همدان. پژوهش های تربیتی و روانشناختی، شماره 8،  158-140.
7-بیطرف, معصومه( ۱۳۹۵). رابطه اخلاق اسلامی وکارآفرینی با تکیه بر آموزه های دین مبین اسلام، کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران، موسسه آموزش عالی نیکان.
8-خالقی، نرگس و چناری، مهین (1394). رابطه هوش اخلاقی با نوع دوستی. مجله اخلاق در علوم و فناوری ، 10(4)، 10-1.
9-درنجفی شیرازی، مهناز، علی اکبری، مهناز و علیپور، احمد (1393). اثربخشی قصه گویی بر مولفه های هوش اخلاقی کودکان دختر پیش دبستانی در شهر اصفهان. مجله شناخت اجتماعی،  3(6)، 43-33.
10-دلاور، علی (1383). مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و علوم اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
11-رایس، فلیپ (1394).رشد انسان از تولد تا مرگ. ترجمه مهشید فروغان، تهران، انتشارات ارجمند.
12-رحیمی، حمید و محمدیان، آسیه (1394).تحلیل روابط ساده و چندگانه بین هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت پذیری . فصلنامه توسعه اجتماعی-فرهنگی ، 4(1)،95-69.
13-رضاپور میرصالح، یاسر، خردمند، طاهره و شاهدی، سمیه (1396). اثربخشی آموزش هوش اخلاقی بر عملکرد اجتماعی و مشکلات رفتاری، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 12(4)، 18-1.
14-رئوف انجم شعاع، محمد، حسین چاری، مسعود، لطیفیان، مرتضی و خرمایی، فرهاد(1396). رابطه هوش عمومی و استدلال اخلاقی با واسطه هویت اخلاقی، مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 14(27)، 86-63.
15-ستوده، حافظ، شاکری نیا، ایرج، خیراتی، مریم، درگاهی، شهریار و قاسمی، رضا (1395). رابطه هوش معنوی و هوش اخلاقی با بهریستی روانشناختی پرستاران، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، 9(10)، 73-63.
16-سیادت، سید علی، کاظمی، ایرج و مختاری، مرضیه(1388).رابطه بین هوش اخلاقی و رهبری تیمی در مدیران آموزشی و غیر آموزشی از دیدگاه هیات علمی ، مجله مدیریت سلامت ، شماره 36، 69-61.
17-فاطمی، محسن (1385). هوش هیجانی (چاپ اول). تهران: انتشارات سارگل.
18-فریدونی، محمد، دهقانی، مرضیه و شیخ زاده، مصطفی (1392). بررسی رابطه بین سطح هوش اخلاقی اعضای هیات علمی دانشگاه اورمیه با شیوه های تدریس آنان در سال تحصیلی 131-92.  مجله پرستاری و مامایی اورمیه، 11(11)، 22-1.
19-محمودی، محمدتقی، سیادت، سید علی و شادان فر، فائزه (1391).رابطه مولفه های هوش اخلاقی و رهبری تیمی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه شهر زاهدان. مجله علوم تربیتی،  5(19)، 126-107.
20-محمدی، سمیه، نخعی، نوذر، برهانی، فریبا و روشن زاده، مصطفی (1392). ابعاد هوش اخلاقی در حرفه پرستاری یک مطالعه توصیفی-مقطعی در شرق ایران. مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، 6(5)، 10-1.
21-مرتضایی، شکوفه، قاسمی پیربلوطی، محمد و احمدی، رضا(1392). بررسی رابطه بین هوش هیجانی، هوش اخلاقی و قانون مداری در دانش آموزان شهرکرد. فصلنامه دانش انتظامی ،  1(3)، 21-1.
22-هومن، حیدرعلی (1392). استنباط آماری در پژوهش رفتاری، تهران: انتشارات سمت.