رابطه میزان سخت رویی و فرسودگی شغلی مدیران و معلمان مدارس سمنان

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه سمنان

2 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه سمنان

چکیده

انسان عصر حاضر با وجود زندگی چالش‌برانگیز و پیچیده امروزی فشارهایی را متحمل می‌شود به نحوی که فشارهای موجود در محیط کار منجر به "فرسودگی شغلی" می‌شود. در این جرگه تنها کسانی می­توانند درجه بالایی از تنیدگی‌ را بدون بیماری تجربه ‌کنند  که دارای ساختار شخصیتی متفاوتی از دیگران باشند.­هدف از این پژوهش" بررسی رابطه  میزان سخت-­رویی و فرسودگی شغلی در میان مدیران و معلمان مدارس سمنان در سال تحصیلی 92-91" می‌باشد.پژوهش حاضر کاربردی از نوع توصیفی_همبستگی می‌باشد و جامعه آماری شامل کلیه مدیران و معلمان مقطع ابتدایی و متوسطه مدارس دخترانه و پسرانه که برابر 950 نفر می‌باشند، با استفاده از جدول مورگان278 نفر از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه­ای‌­­ به‌عنوان نمونه انتخاب شدند.­داده‌ها از طریق دو پرسش­نامه استاندارد سخت­رویی(کوباسا) و پرسش­نامه فرسودگی شغلی(ماسلاچ) جمع­آوری  و در تحلیل آماری از آزمون t و آزمون تحلیل عاملی تأییدی و معادلات ساختاری بهره گرفته شد. نتایج نشان داد فرسودگی شغلی (0.58)،خستگی عاطفی(0.62)،مسخ شخصیت (0.39) و موفقیت فردی (0.50) می‌توانند تأثیر مثبت و معناداری بر فرسودگی شغلی معلمان مدارس داشته باشند. ­لذا پیشنهاد می‌گردد برگزاری آزمون‌های سخت­رویی و افسردگی معلمان و مدیران قبل از­استخدام صورت پذیرد،­برگزاری دوره‌های آموزشی کاهش فرسودگی شغلی برای مدیران و معلمان مدارس انجام گیرد­، توجه مسئولان آموزش و پرورش جهت ایجاد محیطی توأم با نشاط و شادابی برای معلمان و مدیران مدارس مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Hardiness and Job Burnout of Semnan School Administrators and Teachers

نویسندگان [English]

  • aliakbar aminbeidokhti 1
  • marsa yoosefi neghad 2
1 dean of college of tourism /semnan university
2
چکیده [English]

Despites modern human being attempts to live in harmony with today's challenging and complex social environment, inevitably it has to bear pressure at work which leads to "burnout". In this process only those can experience a high degree of stress without the disease that have a different personality structure than others. The purpose of this study was to examine the "Relationship between hardiness and job burnout among Semnan school administrators and teachers in academic year 91-92. This survey is a descriptive and correlative study. Statistical population included all administrators and teachers of primary  and secondary schools with total of 950 people of which a sample of  278 people were selected  through stratified  random sampling with the use of Morgan table. Data was collected by two standard questionnaires of hardiness (Kobassa) and job burnout (Maslach) and data was analyzed using SPSS software and lisrel, t-test and factorial analysis. Results indicated burnout (0.58), emotional exhaustion (0.62), depersonalization (0.39) and personal success (0.50) can have a significantly positive effect on teachers' burnout. It is recommended hardiness exams administered before hiring teachers and administrators, holding training courses concerning job burnout reduction for administrators and teachers and creation of happy environment for teachers and administrators by educational authorities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hardiness
  • job burnout
  • administrators
  • teachers
منابع
1-   امین بیدختی،علی اکبر. (1380) . بررسی رابطه بین میزان سخت رویی وفرسودگی شغلی در میان   استادان ومدرسان دانشگاه سمنان. گزارش نهایی تحقیق، دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه سمنان .
2-  باغانی ، طاهره. (1383).رابطه سرسختی و اختلالات روانی بر اساس S.C.L-90-R در فرهنگیان مقطع متوسطه شهر سبزوار، پایان نامه کارشناسی ارشد ،خراسان رضوی.
3-  بشارت ،محمد علی. (1386). رابطه سخت کوشی ومشکلات بین شخصی .فصلنامه مطالعات روانشناختی دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه الزهراء،4،5.
4-    بهنیا، غلامرضا.(1379). رابطه فرسودگی شغلی و خشنودگی شغلی و سلامت روانی با توجه به متغیر تعدیل کننده سرسختی در دبیران مرد و دروس ریاضیات، علوم اجتماعی، فیزیک و ادبیات نظام جدید متوسطه استان خوزستان در سال تحصیلی 78-77، اهواز، شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش استان خوزستان.
5-  پرداختچی، محمدحسن؛ احمدی، غلامعلی؛ آرزومندی، فریده (1388). بررسی رابطه بین کیفیت زندگی کاری وفرسودگی شغلی مدیران ومعلمان مدارس شهرستان تاکستان،  فصل نامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال 3شماره 3. 76-81.
6-  - جمالی،اختر، تقی پور ظهیر ،علی، و صالحی، مسلم.(1388). رابطه بین عوامل شغلی(رضایت شغلی و فرسودگی شغلی) وسازمانی با رفتار شهروند  سازمانی اعضا هیات علمی واحد های منطقه یک دانشگاه آزاد اسلامی، فصلنامه رهبری ومدیریت آموزشی،دانشگاه آزاداسلامی واحدگرمسار.2،3،106-87
7-  ساعتچی ، محمود.(1376). روانشناسی بهره وری،تهران : انتشارات ویرایش
8-  شفیع‌آبادی، عبدالله.(1389). راهنمایی و مشاوره شغلی و حرفه ای و نظریه های انتخاب شغل. تهران : انتشارات رشد
9-  شیبا خان ،محمد. (2010) . Relationship of Job Burnout and Type A Behaviour on ارتباط فرسودگی شغلی و نوع رفتار در Psychological Health among Secretaries بهداشت روانی در میان دبیران ، Department of Management, Waljat College of Applied Sciences گروه مدیریت . دانشکده علوم کاربردی وال جت ، مجله بین المللی کسب و کار و مدیریت ،Vol. 6،6 ، ژوئن 2011
10-                     عسکری،پرویز،و همایی،رضوان.(1389). رابطه فشار زاهای روانی وسرسختی روان شناختی با سلامت روان دانش آموزان دختر . یافته های نو درروان شناسی،109-95.
11-                     قربانی، نیما. (1374).  سخت‌رویی،  ساختار  وجودی شخصیت ،  مجله پژوهش‌های روانشناختی، دوره 3، شماره 3و4. 
12-                     منظری ،محمود. ( 1375).  بررسی رابطه سبک های رهبری مدیران با خشنودی شغلی... سال تحصیلی75 - 1374. پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه آزاد اسلامی. واحد خوراسگان (اصفهان).
13-                     نریمانی ، محمد .و مسلم ،عباسی.(1388).بررسی ارتباط بین سر سختی روانشناختی و خود تاب آوری با فرسودگی شغلی، فراسوی مدیریت،شماره 8 سال 2،3-26.
14-                       Akomolafe, M. Jude (2010). Emotional Intelligence and Locus of Control as Predictors of Burnout among Secondary School Teachers in Ondo State, Nigeria. European J  Social Sciences ; 20: 3
15-                       Azeem, S.M. (2010). Personality hardiness, job involvement and job burnout among teachers. International J Vocational and chnical Education; 2 :3, 36-40
16-                       Inzlicht, M. Aronson, J. Good, C., & McKay, L. (2006). Aparticular resiliency to threatening environments. Journal of Experimental Social Psychology, 42, 323-336.
17-                       Javadi, I. (2011) Des 15. Teacher burnout, the magazine  sepede danaie, from http://www.rahavardman.com
18-                       Kiracuasutkliif(1979). Job stress and locuse of control. J.occ. Psychology; 3(52): 227-228.
19-                       Kobasa, S. C.(1979) Stressful life events, personality, and health:An inquiry into hardiness. Journal of ersonality and SocialPsychology; 37: 1-11.
20-                       -Kobassa, S.C.Maddi,S.R.,& kahn, S.(1982). Hardiness and Health: A Prospective study. J personality and social psychology; 42:168-177.
21- Maddi S R, khoshabaD M(1994). Hardiness and mental Health. Journal of personality Assessment,  Oct; 63 (2) :265-74
22-                       Maslach,C. (2009).Job Burnout. Annual Review of Psychology, 52, 397-420.
23-                       Olaitan, O.L (2009). Prevalence of job stress among primary school teachers in South West,Nigeria .  African  J Microbiology Research ; 3
24-                       Palomera, R. Fernandez.B. P., & Brackett, M. A. (2008). Emotional intelligence as a basic competency in pre-service teacher training: Some evidence. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 15, 6, 437-454.