رابطه ساختار کلاس درس با مشارکت فعّال دانشجویان در دانشگاه: نقش میانجی‌گری خودکارآمدی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز

2 دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه پیام نور، تهران،ایران

3 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی در رابطه بین ساختار کلاس درس و مشارکت فعّال دانشجویان در دانشگاه انجام شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه‌های فرهنگیان شهر ارومیه در سال تحصیلی 98-97 به تعداد 700 دانشجو بود که از این میان 248 نفر براساس روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. به‌منظور بررسی متغیرهای پژوهش هر یک از شرکت‌کنندگان، پرسشنامه ساختار کلاس درس الیوت و چرچ (2001)، پرسشنامه مشارکت فعّال وانگ، ویلتواسکلتس (2011) و پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی مکایلرویوبانتینگ (2002) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از مدل یابی معادلات ساختاری به کمک نرم‌افزار لیزرل استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مدل با داده‌های پژوهش حاضر، برازش مناسبی دارد. خودکارآمدی به‌عنوان متغیر میانجی با مشارکت فعّال همبستگی مثبت (37/0) دارد که در سطح 001/0 معنی‌دار است، خودکارآمدی با متغیرهای دشواری بر ارزشیابی همبستگی به‌صورت منفی (29/0-) و مرجعیت به‌صورت مثبت همبستگی (24/0) معنی‌دار در سطح 001/0 دارد. یافته‌ها درمجموع بیانگر آن بود که با ایجاد یک جو مثبت از مدیریت کلاس می‌توان مشارکت فعّال دانشجویان را در دانشگاه بهبود بخشید و در افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان، مؤثر واقع شد و آن‌ها را به تحصیل خوش‌بین نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Classroom Structure and Students’ Academic Engagement Mediated by Academic Self-efficacy

نویسندگان [English]

  • Amir Alizadeh 1
  • Akbar Rezaiee 2
  • Ali Mohammadzadeh 3
1 Master of Educational Psychology, Payame Noor University, Center of Tabriz
2 Associate Professor, Department of Psychology, Payame Noor University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Educational Psychology, Payam-e-noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This study aimed to investigate the mediating role of academic self-efficacy in the relationship between classroom structure and students’ active academic engagement. The research method was descriptive-correlational and the statistical population of study consisted of all undergraduate students studying in the academic year of 2018-2019 at all branches of Farhangian University, Urmia, Iran, with 700 students among, whom 248 individuals were enrolled using stratified random sampling. The participants completed the Classroom Structure Questionnaire (Elliot and Church, 2001), the School Engagement Scale (Wang, Willett, and Eccles, 2011), and the Academic Self-Efficacy Questionnaire (McIllroy and Bunting, 2002). The data were analyzed in LISREL using structural equation modeling. Based on the results, the research model fitted the data very well. The mediating variable of self-efficacy was positively correlated with engagement (p-value = 0.37) and authority (p-value = 0.24) at the significance level of 0.001. However, self-efficacy was negatively correlated with difficulty of evaluation (p-value = -0.29) at the significance level of 0.001. In general, the results showed that a positive classroom atmosphere can increase students’ academic engagement, academic self-efficacy, and academic optimism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Classroom Structure
  • Academic Self-Efficiency
  • Engagement
  • Student

مراجع

  1. انیسان، عباس؛ ابراهیمی قوام، صغری؛ پور عباسی، عطاالله و انسیان، رضا (1394). مقایسه خودکارآمدی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر چاق، دارای اضافه‌وزن و عادی در مقطع متوسطه. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 6(2)، 41-25.
  2. تیرگری، بتول؛ عزیززاده فروزی، منصوره؛ حیدرزاده، اعظم و عباس زاده، حسن (1396). بررسی ارتباط بین خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت با سازگاری تحصیلی در دانشجویان کارشناسی سال اول دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال 1394، راهبردهای آموزش (راهبردهای آموزش در علوم پزشکی)، 10(3)، 157-164.
  3. جوکار، بهرام (1381). بررسی ساختار ارتباطی، باورهای فرد پیرامون، ساختار کلاس، هدف‌گرایی و پیامدهای تحصیلی. رساله دکتری، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز.
  4. حسین‌خانی، محمد؛ زمان پور، عنایت اله و مرادیانی دیزه رود، سیده خدیجه (1394). مشارکت فعّال در مدرسه: تعیین ساختار عاملی و اعتبار یابی مقیاس، فصل‌نامه علمی پژوهشی روان‌سنجی، 4(14)، 16-1.
  5. رضایی، اکبر (1396). روانشناسی انگیزش در آموزش و پرورش (نظریه ها، پژوهش ها و الگوها). تبریز: آیدین.
  6. سلیمانی فر، امید و شعبانی، فرزانه (1392). رابطه بین خودکارآمدی و انگیزه پیشرفت با سازگاری تحصیلی دانشجویان کارشناسی سال اول دانشگاه شهید چمران اهواز، مطالعات روانشناسی تربیتی، 10(17)، 83-104.
  7. لواسانی، مسعود غلامعلی؛ اژه ای، جواد و افشاری، محسن. (1388). رابطه خودکارآمدی تحصیلی و درگیری تحصیلی با پیشرفت تحصیلی. روانشناسی، 13(3)، 289-305.
  8. نوشادی، سهیلا و شیخ‌الاسلامی، راضیه (1396). رابطه ساختار کلاس درس با سازگاری دانشجویان با دانشگاه: نقش واسطه‌ای فرسودگی تحصیلی. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 14(25)، 123-152.
  9. نیکنام، ندا و جوکار، بهرام (1394). پیش‌بینی ابعاد خودکارآمدی براساس جهت‌گیری ارتباطات خانوادگی و ساختار کلاس، مطالعات آموزش و یادگیری، 7(1)، 25-48.
مجله مطالعات روانشناسی تربیتی
دوره 18، شماره 41
فروردین 1400
صفحه 135-117

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار