اثربخشی بازی آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان کلاس اول ابتدائی در درس فارسی

نوع مقاله : مقاله علمی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی،واحد گرمسار،دانشگاه آزاد گرمسار،گرمسار،ایران.

2 استادیار گروه مشاوره،واحد خمین،دانشگاه آزاد خمین،خمین،ایران.

3 دانشیار گروه مشاوره، واحد خمین،دانشگاه آزاد خمین،خمین،ایران

4 استادیار گروه علوم تربیتی،اراک،دانشگاه اراک،اراک،ایران.

5 دانش آموخته گروه مشاوره،واحد خمین،دانشگاه آزاد خمین،خمین،ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی بازی­ آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان پایۀ اول ابتدائی در درس فارسی انجام شده­است. این تحقیق یک پژوهش نیمه آزمایشی بوده با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل که از دو گروه آزمایش و کنترل تشکیل‌شده بود. جامعۀ آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش­آموزان پایۀ اول دبستانی شهر خمین در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل دادند که تعداد آنان 1841 نفر بود. روش نمونه­گیری پژوهش به‌صورت تصادفی خوشه­ای چندمرحله‌ای بود. با توجه به اینکه روش پژوهش این تحقیق روش نیمه آزمایشی است، حجم نمونه در هر گروه 15 نفر انتخاب شد. جهت پاسخ­گویی به فرضیه­های فرعی 1 و 2، از آزمون مهارت خواندن و نوشتن در درس فارسی، برای سنجش یادآوری مطلب، از آزمون حافظه بصری کیم- کاراد و به‌منظور اندازه‌گیری درک کلمات و واژه­ها از تصاویر و برای آزمون تحلیل داده­ها از تحلیل کواریانس استفاده شده­است. نتایج حاکی از اثربخشی بازی­های آموزشی بر افزایش پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان پایۀ اول ابتدائی در درس فارسی، مهارت خواندن و نوشتن و در درک کلمات و تصاویر بود؛ همچنین تأثیر بازی‌های آموزشی بر درک کلمات و واژگان و یادآوری مطالب معنادار بوده و موجب افزایش درک کلمات و یادآوری مطالب در آن‌ها شده است؛ علاوه براین، بازی­های آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان پایۀ اول ابتدائی در درس فارسی تأثیر دارد و لذا زمانی که دانش­آموزان بازی­های آموزشی را دریافت می­کنند، مهارت­های خوانداری و نوشتاری آن‌ها بهبود می­یابد، مطالب را بهتر به یاد می­آورند و درک کلمات و واژگان بهتری را تجربه می­کنند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

effectiveness of educational games on the academic achievement of elementary school students in the Persian language

نویسندگان [English]

  • khalil ghaffari 1
  • hossein davoodi 2
  • hassan heiydari 3
  • bahman yasbolaghisharahi 4
  • fatemeh mphammadi 5
1 Islamic Azad university
2 faculty of Azad university
3 Assistance profosser in Azad university
4
5 student
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of educational games on the academic achievement of elementary school students in the Persian language. This research is an experimental and quasi-experimental research. In this method, the pre-test-post-test design with the control group consists of two groups of test and control. The statistical population of this study was all primary school students in the city of Khomein in the academic year of 2016-17, their number is 1841 people. The method of sampling is randomly clustered. In this way, three elementary schools were selected randomly from Khomeini elementary schools, and then a class was selected from each school. Considering that the research method of this research is quasi-experimental, the sample size was selected in each group of 15 people. To answer these hypotheses 1 and 2, the reading and writing skills test in the Persian language was used. Kim-Karad visual memory test was used to measure the matter reminders. Images were used to measure the understanding of words and words. Also, to analyze the data, covariance analysis was used and the results showed the effectiveness of educational games on increasing the academic achievement of first grade elementary students in the Persian language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational games
  • Academic progress
  • Farsi course
1.احدی،حسن.بنیجمالی،شکوهالسادات (1385). روان‌شناسیرشد. تهران:انتشارات پردیس.
2.اصغری،  نکاح سیدمحسن.  علی نژاد، مهدی.  محمدپور، هادی.  ابراهیمی، شیما (1393). اثربخشی بازی‌های زبان‌شناختی در افزایش مهارت‌های خواندن دانش آموزان کم‌توان ذهنی آموزش پذیر. مجله پژوهش و سلامت. 4(1).
3.اعظمی، محمود. جعفری، علیرضا (1385). نقش بازی در پیشرفت تحصیلی (زبان‌آموزی) کودکان پایه سوم مقطع ابتدائی شهر تهران در سال 86-1385. فصلنامه علوم رفتاری.
4.آقابیگی، مهشید. درامدی، پرویز (1394). اثربخشی شن‌بازی درمانی بر اضطراب و پرخاشگری کودکان 5 تا 7 سال. اولین کنگره توسعه و ترویج علوم تربیتی و روانشناسی.
5.امامی ریزی، کبری، حقانی، فریبا، یوسفی، علیرضا (1393). مقایسه تأثیر آموزش به روش بازی و روش حل مسئله بر پیشرفت تحصیلی مفهوم تقسیم درس ریاضی دانش آموزان سوم ابتدایی، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، مرودشت 21-40.
6.بدری، رحیم. رضایی، اکبر. جدی، جواد (1390). مقایسه تأثیر روش تدریس مبتنی بر تفکر فعال (روش مشارکتی) و روش تدریس سنتی در یادگیری درس مطالعات اجتماعی دانش آموزان پسر. فصلنامه علوم تربیتی. 4(16).
7.بهرنگی،محمدرضا (1387). الگوهایتدریستهران: نشرکمالتربیت.
8.بهور، صفوره (1390). مقایسه روش تدریس ایفای نقش و روش تدریس متداول بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی کتاب درسی هدیه‌های آسمانی دانش آموزان دختر پایۀ پنجم ابتدایی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ‌نشده.
9.پور رجبی، علیرضا (1394). اثربخشی شن‌بازی درمانی بر بهبود اختلالات یادگیری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
10.تمنایی فر، محمدرضا. سلامی محمدآبادی، فاطمه. دشتبان زاده، سمیه (1390). رابطه سلامت روان و شادکامی با موفقیت تحصیلی دانشجویان. مجله فرهنگ در دانشگاه اسلامی 47، 15(2).
11.تمنایی فر، محمدرضا. گندمی، زینب (1390). رابطه انگیزه پیشرفت با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان. فصلنامه راهبردهای آموزش، 4(1).
12.جویس،بروس. مارشا،ویل. (2004) الگوهایتدریس. ترجمهمحمدرضابهرنگی (1384). ویرایشهفتم، تهران. کمالتربیت.
13.حسن‌زاده، رمضان. ایمانی فر، پریسا (1389). رابطه خلاقیت و عزت‌نفس با پیشرفت تحصیلی نوجوانان و جوانان. مجله تخصصی جامعه‌شناسی. 1(3).
14.درتاج، فریبرز (1392). مقایسۀ تأثیر دو روش آموزش به شیوۀ بازی و سنتی بر انگیزه و پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان. مجله روانشناسی مدرسه. 2(4). 62-80
15.رحمانی، زهرا (1378). بررسی کاربرد هنر و سرگرمی‌های خلاقه کودک. تهران، دانشکده هنر. دانشگاه تربیت مدرس.
16.رحمانی، زهرا (1378). بررسی کاربرد هنر و سرگرمی‌های خلاقه کودک. تهران، دانشکده هنر. دانشگاه تربیت مدرس.
17.سابوته، الهه (1389). رابطه خودپنداره تحصیلی و انگیزش پیشرفت با پیشرفت تحصیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان.
18.سیف نراقی مریم، نادری عزت‌الله (1379). نارسایی­های ویژه در یادگیری. نشر مکیال. 
19.سیف،علی‌اکبر (1388). روان‌شناسیپرورشینوین،دوران، تهران.
20.شعبانی، رضا (1392). اثربخشی بازی خلاق بر کاهش پرخاشگری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
21.شورکی، م. ملک پور، م. احمدی، ق (1389). تأثیر تمرین‌های حرکتی بر یادگیری کودکان دارای اختلالات یادگیری. مجله تمرینات حرکتی. (3).
22.صریحی، نفیسه. پورنسایی، غزل. نیک اخلاق، مهناز (1394). اثربخشی بازی‌درمانی گروهی بر مشکلات رفتاری کودکان پیش‌دبستانی. فصلنامه روانشناسی تحلیلی شناختی. 6(23).
23.طالع پسند، سیاوش. دلاور، علی (1395). اثربخشی الگودهی ویدیویی بر زبان نوشتاری. کنفرانس بین المللی علوم تربیتی و روانشناسی و علوم اجتماعی، مرکز همایش­های بین المللی پژوهان گستر.
24.عظیمی، اسماعیل. جعفری، رضا. موسوی پور، سعید (1393). اثربخشی بازی‌های آموزشی رایانه‌ای بر پیشرفت تحصیلی و نگرش به یادگیری درس علوم. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. مجله -برنامه‌ریزی درسی. 11(15).
25.عظیمی، سیروس (1380). روانشناسی کودک. تهران: انتشارات صفار.
26.عمادی، رسول. موفق، متین (1395). تأثیر بازی‌های آموزشی گروهی مبتنی بر محیط یادگیری سازنده گرا بر پرورش مهارت تفکر خلاق کودکان پیش‌دبستانی. مجله ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی. 6(1).
27.فتحیآذر،اسکندر(1382). روش‌هاوفنونتدریس.تبریز: انتشاراتدانشگاهتبریز.
28.فروزان فر، فریبا (1395). اثربخشی بازی‌های گروهی بر خلاقیت کودکان. نشریه الکترونیک روابط‌ عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. 1(1).
29.قبادی، کاوس. فانی، حجت. فلاحی، ویدا (1393). تأثیر ارزشیابی توصیفی بر مهارت‌های خواندن و نوشتن دانش آموزان پایۀ چهارم ابتدایی. مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی. 11(2).
30.قدرتی، زیبا، قدرتی، سیما (1396). اثربخشی آموزش مهارت‌های زندگی از طریق بازی بر مشکلات رفتاری دانش آموزان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی دانشگاه علامه طباطبایی، سال هشتم، شماره 32، 161-178.
31.قدم­پور، رضا. رضائی، سلا. مولایی یساولی، هادی (1394). اثربخش بازی‌درمانی شناختی رفتاری بر کاهش پرخاشگری کودکان اوتیستیک. کنفرانس روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز، 1394.
32.کیا، سیما، شعبانی، حسن، احقر، قدسی، مدانلو، مهناز (1395). تأثیر آموزش مهارت ابراز وجود بر عزت‌نفس دانش آموزان. روان پرستاری،4(1)،38-46.
33.گنجی، کامران (1393). روانشناسی بازی. تهران. رشد.
34.لطفیکاشانی،فرح.وزیری،شهرام(1383).روان‌شناسیمرضیکودک. تهران:انتشاراتارسباران.
35.متین، آذر قره‌خانی، احمد، (1388). مجله تعلیم و تربیت استثنایی، درمان اختلالات اضطرابی دوران کودکی، (93 و 94).
36.محمدی، رقیه. فرهبد، مژگان (1388). کودکان دارای اختلالات یادگیری. مجله یادگیری آموزش‌های خاص. (93).
37.مرادی، رحیم. نوروزی، داریوش (1395). مقایسۀ اثربخشی آموزش از طریق بازی‌های آموزشی رایانه‌ای و روش سنتی بر مهارت‌های تفکر انتقادی و خلاقیت دانش‌آموزان تیزهوش. مجله روانشناسی مدرسه. 5(2).
38.ملک پور، مختار. مقدم، بیان (1393). تأثیر شن‌بازی درمانی بر رشد شناختی کودکان ناتوان ذهنی آموزش پذیر. مجله پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری. 4(1).
39.منطقی، مرتضی (1391) تأثیر آموزش خلاقیت بر دانش آموزان پیش‌دبستان و دبستانی. مجله پژوهش‌های برنامه درسی. 2(1).
40.مهجور، س (1386). روانشناسیبازی،چاپدهم،شیراز: انتشاراتساسان.
41.هرگنهان، بی، آر و السون، ام، اچ (1374). مقدمه­ای بر نظریه‌های یادگیری (ترجمه علی‌اکبر سیف). تهران: انتشارات دانا.
42.هزاوه ای، محمدمهدی. تقدیسی، محمدحسین. حکاک، حمیدرضا. حسن‌زاده، اکبر (1385). تأثیر سه روش آموزشی سخنرانی، بازی و ایفای نقش بر آگاهی و عملکرد دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی در مورد تغذیه دوران بلوغ. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی. 3(2).