پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای فرسودگی تحصیلی در رابطة بین ساختار کلاس و سازگاری دانشجویان با دانشگاه انجام شد. شرکت‌کنندگان این پژوهش شامل 320 نفر (161 زن، 159 مرد) از دانشجویان دورة کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که بر‌اساس روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای انتخاب شدند. به‌منظور بررسی متغیّرهای پژوهش، هر‌یک از شرکت‌کنندگان، پرسشنامة ساختار کلاس (الیوت و چرچ، 2001)، پرسشنامة سازگاری با دانشگاه (بیکر و سیریک، 1989) و مقیاس فرسودگی تحصیلی مزلاچ (شائوفلی و همکاران، 2002) را تکمیل کردند. پایایی ابزارهای پژوهش به‌وسیلة ضریب آلفای کرونباخ و روایی آنها از طریق همسانی درونی احراز شد. برای تحلیل داده‌ها از مدل‌یابی معادلات ساختاری به کمک نرم‌افزار ایموس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که رابطة ساختار کلاس با سازگاری با دانشگاه و فرسودگی تحصیلی از‌لحاظِ آماری معنادار است. همچنین، فرسودگی تحصیلی در رابطة بین بعضی از ابعاد ساختار کلاس و سازگاری با دانشگاه، نقش واسطه‌ای ایفا می‌کند. نتایج نشانگر اهمیت ساختار کلاس در سازگاری دانشجویان با دانشگاه است.
Relationship between class structure and adjustment to university: Mediating role of academic burnout
چکیده [English]
The present study investigated the mediating role of academic burnout in the relationship between class structure and students’ adjustment to university. Participants were 320 university students (161 women, 159 men) from Shiraz University who were selected by random multistage cluster sampling method. To study the research variables, each participant completed the Class Structure Questionnaire (Elliot & Church, 2001), Adjustment Questionnaire (Baker & Siryak, 1984) and Academic Burnout Scale (Schaufeli, et al., 2002). Reliability of research instruments were determined by Cronbach's alpha coefficient and validity were determined by internal consistency. To analysis data, were used structural equation modeling by AMOS. The result showed that the relationship of class structure with adjustment and academic burnout is significant. Also the academic burnout played a mediating role in the relationship between some aspects of class structure and adjustment.
کلیدواژه ها [English]
class structure, academic burnout, adjustment, university student
مراجع
1.ابطحی، معصومه‌السادات؛ نادری، خدیجه (1390). رابطة خلاقیت و سازگاری اجتماعی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان متوسطة شهر زنجان. فصلنامه تحقیقات مدیریت آموزشی، 3 (2)، 28-15.
2.ابوالقاسمی، عباس (1390). ارتباط تاب‌آوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. نشریة علوم اجتماعی دانشگاه مشهد، 6 (1)، 25-1.
3.احمدی، ساره؛ شیخ‌الاسلامی، راضیه (1390). بررسی رابطة هوش عاطفی و پیشرفت تحصیلی با واسطه‌گری رضایت از تحصیل. مطالعات روانشناسی تربیتی، 8 (13)، 20-1.
4.بنکداری، نسرین (1384). رابطة هوش هیجانی والدین با سازگاری اجتماعی فرزندان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. تهران.
5.پورافکاری، نصرت‌الله (1383). فرهنگ جامع روانشناسی- روان‌پزشکی. تهران: فرهنگ معاصر.
6.جوکار، بهرام (1381). بررسی ساختار ارتباطی، باورهای فرد پیرامون، ساختار کلاس، هدف‌گرایی و پیامدهای تحصیلی. رسالة دکتری. دانشگاه شیراز: دانشکده علوم‌تربیتی و روانشناسی.
7.حیدری، سکینه (1390). مقایسة هوش فرهنگی، احساس تنهایی، فرسودگی تحصیلی و سلامت روان در دانشجویان دختر کارشناسی ارشد بومی و غیر‌بومی. فصلنامة علمی- پژوهشی زن و فرهنگ، 3 (9)، 57-45.
8.خورشیدی، نازلو (1393). بررسی رابطة پنج عامل شخصیت، تیپ‌های زمانی و فرسودگی تحصیلی با رضایت از مدرسة دانش‌آموزان دختر سال اول دبیرستان شهر ارومیه، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه.
9.دهقانی‌زاده، محمدحسین (1393). بررسی میانجی‌گری خودکارآمدی در رابطة بین الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار کلاس با سرزندگی تحصیلی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
10.راجرز، کارل (1387). درآمدی بر انسان شدن. (ترجمة قاسم قاضی). تهران: انتشارات جیحون.
14.شفیع‌آبادی، عبدالله؛ ناصری، غلامرضا (1389). نظریه‌های مشاوره وروان‌درمانی. تهران: نشر مرکز دانشگاهی.
15.شولتز، دوان.پی (1389). تاریخ روانشناسی نوین. (ترجمة علی اکبر سیف و همکاران). جلد دو. تهران: رشد. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2010).
16.صفوی، محبوبه؛ موسوی‌لطفی، سیده‌مریم؛ لطفی، رضا (1388). بررسی همبستگی بین هوش هیجانی و سازگاری عاطفی و اجتماعی در دانش‌آموزان دختر پیش‌دانشگاهی شهر تهران در سال تحصیلی 1387-1386. پژوهنده، 14 (5)، 261-255.
17.صیرفی، حوریه (1391). بررسی رابطة شیوه‌های فرزندپروری والدین، سازگاری فردی- اجتماعی و فشار روانی در دانشجویان دانشکده‌های فنی، علوم‌اجتماعی و هنر دانشگاه تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد.دانشکدة روانشناسی و علوم‌تربیتی دانشگاه شیراز.
18.فروغی‌ابری، احمد‌علی؛ کاوه‌پور‌ابرقویی، زهرا‌سادات (1383). بررسی تأثیر ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال دوم راهنمایی در درس علوم‌تجربی در ناحیة دو شهر اصفهان. مجله دانش و پژوهش در علوم‌تربیتی، 1، 66-57.
19.قاسمی‌تادرانی، ستار (1390). بررسی رابطة ارزشیابی کلاس در دو الگوی ارتباطی مکانیکی و ارگانیکی معلم با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. رویکردهای نوین آموزشی، 6 (2)، 82-61.
21.محمدی‌رمقانی، سودابه (1393). بررسی نقش فرسودگی تحصیلی در رابطة بین خودکارآمدی و رضایت از زندگی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
22.مرادی، مرتضی و چراغی، اعظم (1393). الگوی علّی تجربی از روابط بین ادراک از الگوهای ارتباط خانواده، ادراک از ساختار کلاس، انگیزش و خودگردانی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی. مجلة مطالعات آموزش و یادگیری، 6 (1)، 113-104.
23.مقیمی، سیدمحمد؛ خنیفر، حسین؛ زروندی، نفیسه؛ جوکار، احمد؛ بیان معمار، سید احمد و فرجی رارمکی، اکبر (1389). مطالعه و بررسی رابطة بین عوامل آموزشی و اُفت تحصیلی در میان دانش‌آموزان پسر آموزشگاه‌های راهنمایی. دو فصلنامة مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام آموزش، 3 (4)، 160-144.
24.نعامی، عبدالزهرا (1388). رابطة بین کیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران. مجلة مطالعات روان‌شناختی، 5 (3)، 134-117.
25.نیکدل، فریبرز (1385). بررسی و مقایسة خودتنظیمی یادگیری و سازگاری عاطفی، اجتماعی و آموزشی در دانش‌آموزان کاربران اینترنت و دانش‌آموزان غیر‌کاربر در دبیرستان‌های پسرانة شهر تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران.
27.هیلگارد، ارنست؛ اتکینسون، ریچارد (1386). زمینة روانشناسی. (ترجمة محمود ساعتچی و همکاران). تهران: نشر گپ. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2009)
28.Ames, C. (1992). Classrooms Goals structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261-267.
29.Ames, C; Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: Students' learning strategies and motivation processes. Journal of educational psychology, 80(3), 260.
30.Anderman, E. M; Midgley, C. (1997). Changes in achievement goal orientations, perceived academic competence, and grades across the transition to middle-level schools. Contemporary Educational Psychology, 22(3), 269-298.
31.Baker, R. W; Siryk, B. (1989). Student adaptation to college questionnaire: Manual. Western Psychological Services.
32.Benware, C. A; Deci, E. L. (1984). Quality of learning with an active versus passive motivational set. American Educational Research Journal, 21(4), 755-765.
33.Breeman, L. D; Wubbels, T; van Lier, P. A. C; Verhulst, F. C; van der Ende, J; Maras, A; Tick, N. T. (2015). Teacher characteristics, social classroom relationships, and children's social, emotional, and behavioral classroom adjustment in special education. Journal of School Psychology, 53(1), 87-103.
34.Brophy, J. (1986). Teacher influences on student achievement. American Psychologist, 41(10), 1069-1077.
35.Bruce, S. P. (2009). Recognizing stress and avoiding burnout. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 1(1), 57-64.
36.Cazan, A. M; Năstasă, L. E. (2015). Emotional Intelligence, Satisfaction with Life and Burnout among University Students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 180, 1574-1578.
37.Deci, E. L; Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11 (4), 227-268.
38.Dorman, J; Adams, J. (2004). Associations between students' perceptions of classroom environment and academic efficacy in Australian and British secondary schools. Westminster Studies in Education, 27(1), 69-85.
39.Extremera, N; Durán, A; Rey, L. (2007). Perceived emotional intelligence and dispositional optimism–pessimism: Analyzing their role in predicting psychological adjustment among adolescents. Personality and Individual Differences, 42(6), 1069-1079.
40.Freudenberger, H. J. (1974). Staff burnout. Journal of Social Issues, 30, 159-165.
41.Frey, N; Fisher, D. (2009). Using common formative assessments as a source of professional development in an urban American elementary school. Teaching and Teacher Education, 25(5), 674-680.
42.Friedel, J. M; Cortina, K. S; Turner, J. C; Midgley, C. (2007). Achievement goals, efficacy beliefs and coping strategies in mathematics: The roles of perceived parent and teacher goal emphases. Contemporary Educational Psychology, 32(3), 434-458.
43.Ganster, D. C; Schaubroeck, J. (1991). Work stress and employee health. Journal of Management, 17(2), 235-271.
44.Greene, B. A; Miller, R. B; Crowson, H. M; Duke, B. L; Akey, K. L. (2004). Predicting high school students' cognitive engagement and achievement: Contributions of classroom perceptions and motivation. Contemporary Educational Psychology, 29(4), 462-482.
45.Greenglass, E. R; Burke, R. J; Fiksenbaum, L. (2001). Workload and burnout in nurses. Journal of Community and Applied Social Behavior and Personality, 11(33), 211-215.
46.Grolnick, W. S; Ryan, R. M. (1987). Autonomy in children's learning: an experimental and individual difference investigation. Journal of Personality and Social Psychology, 52(5), 890-898.
47.Guthrie, J. T; Wigfield, A; VonSecker, C. (2000). Effects of integrated instruction on motivation and strategy use in reading. Journal of Educational Psychology, 92(2), 331-341.
48.Gutiérrez, M; Ruiz, L. M; López, E. (2010). Perceptions of motivational climate and teachers' strategies to sustain discipline as predictors of intrinsic motivation in physical education. The Spanish Journal of Psychology, 13(02), 597-608.
49.Halstead, J. M; Jiamei, X. (2009). Teachers’ surveillance and children's subversion: the educational implications of non-educational activities in the classroom. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2264-2268.
50.Jha, P. K. (2005). Assessment and evaluation in higher education. Vista International Publishing house.
51.Kirkcaldy, B; Furnham, A; Siefen, G. (2004). The relationship between health efficacy, educational attainment, and well-being among 30 nations. European Psychologist, 9(2), 107-119.
52.Lackritz, J. R. (2004). Exploring burnout among university faculty: incidence, performance, and demographic issues. Teaching and Teacher Education, 20(7), 713-729.
53.Lewis, R; Romi, S; Katz, Y. J; Qui, X. (2008). Students’ reaction to classroom discipline in Australia, Israel, and China. Teaching and Teacher Education, 24(3), 715-724.
54.Maat, S. M. B; Zakaria, E. (2010). The learning environment, teacher's factor and students’ attitude towards mathematics amongst engineering technology students. International Journal of Academic Research, 2(2), 16-20.
55.Mac Iver, D. (1988). Classroom environments and the stratification of pupils' ability perceptions. Journal of Educational Psychology, 80(4), 495-505.
56.Maslach, C. (1982). Burnout: The cost of caring. Englewood Cliffs, Prentice Hall.
57.Maslach, C; Jackson, S. E. (1984). Burnout in organizational settings. Applied Social Psychology Annual, 5, 133-153.
58.Maslach, C; Schaufeli, W. B; Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422.
59.Mazerolle, S. M; Monsma, E; Dixon, C; Mensch, J. (2012). An assessment of burnout in graduate assistant certified athletic trainers. Journal of Athletic Training, 47(3), 320.
60.Middleton, M. J; Kaplan, A; Midgley, C. (2004). The change in middle school students’ achievement goals in mathematics over time. Social Psychology of Education, 7(3), 289-311.
61.Mucherah, W. (2008). Classroom climate and students’ goal structures in high-school biology classrooms in Kenya. Learning Environments Research, 11(1), 63-81.
62.Mucherah, W. (2014). Exploring the Relationship between Classroom Climate, Reading Motivation, and Achievement: A Look into 7th Grade Classrooms. International Journal of Learning, Teaching and Educational Research, 8 (1), 60-75.
63.Nooreen, N; Habiba, E; Rahil, M. (2009). Understanding psychosocial behavioural patterns: factors and problems in school to university transition. MASAUM Journal of Social Sciences and Applications, 1(1), 42-56.
64.Patrick, H; Ryan, A. M; Anderman, L. H; Middleton, M; Linnenbrink, L; Hruda, L. Z; Midgley, C. (1997). Manual forObserving Patterns of Adaptive Learning (OPAL): A protocol forclassroom observations. Ann Arbor: University of Michigan.
65.Pilkauskaite-Valickiene, R; Zukauskiene, R; Raiziene, S. (2011). The role of attachment to school and open classroom climate for discussion on adolescents’ school-related burnout. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 637-641.
66.Qinyi, T; Jiali, Y. (2012). An Analysis of the Reasons on Learning Burnout of Junior High School Students from the Perspective of Cultural Capital Theory: A Case study of Mengzhe Town in Xishuangbanna, China.Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 3727-3731.
67.Reed-Victor.E. (2004). Individual differences and early school. Teacher appraisals of young children with special needs. Early Child Development and Care, 174(1), 59-79.
68.Rienties, B., Beausaert, S., Grohnert, T., Niemantsverdriet, S., & Kommers, P. (2012). Understanding academic performance of international students: the role of ethnicity, academic and social integration. Higher Education, 63(6), 685-700.
69.Ross, R. R; Altmaier, E. M; Russel, D. W. (1989). Job stress, social support, and burnout among counseling center staff. Journal of Counseling Psychology, 4(1), 464-470.
70.Ryan, R. M; Connell, J. P; Deci, E. L. (1985). A motivational analysis of self-determination and self-regulation in education. Research on motivation in education: The classroom milieu, 2, 13-51.
71.Ryan, R. M; Lynch, M. F; Vansteenkiste, M; Deci, E. L. (2010). Motivation and autonomy in counseling, psychotherapy, and behavior change: A look at theory and practice. The Counseling Psychologist, 39 (2), 193-260.
72.Salmela-Aro, K; Savolainen, H; Holopainen, L. (2009). Depressive symptoms and school burnout during adolescence: Evidence from two cross-lagged longitudinal studies. Journal of Youth and Adolescence, 38 (10), 1316-1327.
73.Sand, G; Miyazaki, A. D. (2000). The impact of social support on salesperson burnout components. Psychology and Marketing, 17(3), 13-26.
74.Schaufeli, W. B; Martínez, I. M; Pinto, A. M; Salanova, M; Bakker, A. B. (2002). Burnout and engagement in university students a cross-national study. Journal of Cross-cultural Psychology, 33(5), 464-481.
75.Toppinen-Tanner, S; Ojajärvi, A; Väänaänen, A; Kalimo, R; Jäppinen, P. (2005). Burnout as a predictor of medically certified sick-leave absences and their diagnosed causes. Behavioral Medicine, 31(1), 18-32.
76.Tukaev, S. V; Vasheka, T. V; Dolgova, O. M. (2013). The Relationships between Emotional Burnout and Motivational, Semantic and Communicative Features of Psychology Students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 82, 553-556.
77.Zellars, K. L; Perrewe, P. L; Hochwarter, W. A. (2000). Burnout in health care: The role of the five factors of personality. Journal of Applied Social Psychology, 30(12), 1570-1598.
78.Zhang, Y; Gan, Y; Cham, H. (2007). Perfectionism, academic burnout and engagement among Chinese college students: A structural equation modeling analysis. Personality and Individual Differences, 43(6), 1529-1540.
ابتدای صفحه